NGO odpowiedzialne społecznie

Czy kupujesz odpowiedzialnie? Jeśli nie wiesz jaki wpływ na otoczenie mają twoje zakupy, to polecam zainteresować się tematem edukacji globalnej, a jeśli interesuje cię aspekt środowiskowy twoich decyzji, to możesz też sięgnąć do edukacji ekologicznej. Oczywiście w naszych domach możemy w łatwy sposób kontrolować nasze wydatki, kupując rzeczy z rynku lokalnego, wspierając lokalnych przedsiębiorców, nie kupować śmieci itd. Z doświadczenia wiem, że niestety nasza odpowiedzialność się kończy poza domem – nie bierzemy pod uwagę, że nasze organizacje i instytucje także kupują. I to wcale nie mało. Czy jako podmioty społeczne są odpowiedzialne społecznie?

Anatomia zysku

Większość z nas pracuje w organizacjach non-profit – które mają przychody z dotacji, darowizn albo odpłatnej działalności statutowej, ale nie generują zysku – na koniec roku zawsze bilansujemy się na „0”. Tu są wszystkie stowarzyszenia i fundacje nie prowadzące działalności gospodarczej.

Równolegle istnieją także organizacje non-profit, które działają częściowo na polu biznesu, generują zysk, ale w całości przeznaczają go na działania statutowe. Co ważne, działania takich organizacji polegające na generowaniu zysku, są tylko uzupełniającymi działaniami do ich działań statutowych, czyli ich działalność biznesowa nie powinna górować nad działalnością statutową. W tej grupie znajdują się ngo prowadzące działalność gospodarczą, spółdzielnie socjalne i niektóre spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Czym te grupy różnią się od biznesu? Jedną podstawowa rzeczą – biznes działa dla zysku, a zysk może być podzielony między właścicieli danego przedsiębiorstwa lub instytucji biznesowej. Jeśli na przykład inwestujecie na giełdzie, to taki zysk wypracowany przez spółkę akcyjną dostajecie w postaci dywidend.

Stąd powinniśmy wyciągnąć jeden wniosek. Jeśli kupujemy towar lub usługę od sektora biznesu, niezależnie od tego kto prowadzi dany biznes – czy jest to spółka czy organizacja pozarządowa – zysk był, jest i zawsze będzie wkalkulowany cenę.

Redystrybucja

Z mojego punktu widzenia nie jest ważne jaki zysk wygeneruje jakiś podmiot, z którego usług skorzystamy, ale co się z tym zyskiem później dzieje. Jeśli byłbym właścicielem biznesu i miał zysk z mojej działalności, to z przyjemnością pojechałbym sobie na długie wakacje gdzieś daleko. Albo kupił fajny samochód. Albo drugi fajny samochód. Natomiast każda organizacja non-profit prowadząca działalność gospodarczą cały zysk przeznacza na realizacje swoich działań statutowych – czyli zysk nadal pracuje w sektorze społecznym napędzając kadrę i inicjatywy podejmowane przez organizację. Szczerze mówiąc wolę finansować pośrednio kolejne działania społeczne, niż kolejne, często zbyteczne, wydatki niespołecznych przedsiębiorców.

Komu warto płacić

W naszej okolicy na pewno działają organizacje łączące biznes i działania społeczne, dostarczające różne usługi i towary. Powszechnie określa się ten sektor ekonomią społeczną i pod takim szyldem należy ich szukać. Niestety nie jest to proste, bo ekonomia społeczna dopiero się rozwija, a próby stworzenia spójnego spisu organizacji i instytucji jest trudny ze względu na dużą ilość powstających i zamykających się podmiotów i ich różnorodności.

Do sektora ekonomii społecznej należą:

• Organizacje pozarządowe prowadzące działalność gospodarczą,
• Spółdzielnie socjalne,
• Centra Integracji Społecznej i Kluby Integracji Społecznej,
• Zakłady Aktywizacji Zawodowej,
• Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych,
• Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe,

Niektórzy stosują szerszą definicję, w której mieszczą się także Spółdzielnie Pracy, Banki Spółdzielcze, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Spółdzielnie Inwalidów i Spółki z ograniczona odpowiedzialnością statutowo zorganizowane jako podmioty non-profit.

Gdzie szukać podmiotów ekonomii społecznej

Nie ma jednego miejsca, które zbierałoby wszystkie informacje na ten temat, dlatego wymaga to od nas zaangażowania i aktywnego szukania. Szczególnie, że nie wszystkie organizacje pozarządowe chwalą się tym, że prowadza działalność gospodarczą. Istnieje jednak kilka list, spisów, wykazów i baz, które ułatwiają poszukiwania.

Spółdzielnie socjalne – Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych (OZRSS) stworzył na podstawie danych z KRS listę wszystkich spółdzielni socjalnych działających w Polsce (dane na maj 2015). Niestety katalog grupuje spółdzielnie według regionów, nie ma danych na temat profilu spółdzielni i realizowanych przez nie działań, a część z nich w ogóle nie ma stron www. Namierzenie ciekawych podmiotów blisko nas wymaga dodatkowego googlania.

Wybieram.es – serwis stworzony przez Fundacje Inicjatyw Społeczno Ekonomicznych (FISE), zawierający bazę organizacji ekonomii społecznej oferujących swoje usługi. Katalog pogrupowany jest zarówno ze względu na profil realizowanych działań jak i region. Zawiera nie tylko spółdzielnie socjalne, ale również ngo prowadzące działalność gospodarczą. Niestety nie ma w nim tylu podmiotów co w wykazie OZRSS.

Mapa Podmiotów Ekonomii Społecznej – kolejny serwis stworzony przez FISE, pozwalający na geolokalizację najbliższych podmiotów ekonomii społecznej i zaawansowane wyszukiwanie. Mapy poszczególnych regionów dostępne są także w pdf. Niestety ostatnia aktualizacja w 2013 roku, więc części nowopowstałych podmiotów nie ma w spisie.

Ogólnopolski Katalog Spółdzielni Socjalnych – katalog stworzony przez spółdzielnię socjalna w ramach projektu w ramach FIO. Zawiera tylko spółdzielnie socjalne, niestety ciężko ocenić kompletność katalogu. Katalog jest pogrupowany według branż, co ułatwia wyszukiwanie podmiotów dostarczających określone usługi. Niestety nie wiadomo, czy od 2014 był aktualizowany.

Organizacje pozarządowe prowadzące działalność gospodarczą – najłatwiej znaleźć przez nasze lokalne kontakty i networking. Możemy się do tego wspomagać chociażby bazami ngo. Niestety w serwisie brakuje zaawansowanej wyszukiwarki takich podmiotów.

Centra Integracji Społecznej i Kluby Integracji Społecznej – CISy i KISy rejestrowane są przez Wojewodów i to na stronach Urzędów Wojewódzkich należy szukać aktualnych baz danych tych form działalności.

Zakład Aktywizacji Zawodowej – lista większości ZAZów wraz z mapą jest udostępniona na stronach Związku Pracodawców Zakładów Aktywności Zawodowej. Dodatkowo ZAZy mają swoją dedykowaną bazę w serwisie bazy.ngo.pl. Podobnie jak w przypadku CISów i KISów, ZAZy rejestruje się u Wojewodów i aktualne listy działających ZAZów w każdym regionie znajdują się na stronach Urzędów Wojewódzkich.

Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych – aktualna lista podmiotów działających w Polsce w formie TUW znajduje się na stronach Komisji Nadzoru Finansowego. Interesuje nas dział II. Lista zawiera linki do poszczególnych podmiotów.

Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe – pełna lista na stronie KNF. Nie będzie linku, nie ułatwię ci tego i nie będę ci tych podmiotów polecał. Jeśli już naprawdę chcesz się z nimi wiązać, to przeczytaj najpierw o wszystkich politycznych i finansowych aferach wokół SKOKów. Uważam, że skoro działalność w sektorze pozarządowym wymaga od nas określonej etyki działań, to wiązanie się z podmiotem, którego etyka działania jest bardzo wątpliwa nie ma sensu. Ale to moje zdanie.

Jeśli znasz jakieś aktualne bazy i listy podmiotów ekonomii społecznej, których tu nie umieściłem, to zaproponuj je w komentarzu. Uwaga – ze względu na spam komentarze nie przyjmują linków. Napisz gdzie mogę je znaleźć.

NGO odpowiedzialne społecznie by Karol Krzyczkowski is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.