Coraz popularniejszy budżet partycypacyjny w poszczególnych gminach wymusił powstanie nowego mechanizmu oceniania projektów. Działania weryfikowane są przez potrzeby społeczności, do której projekt jest skierowany. Poprzez głosowanie nad proponowanymi projektami społeczność – jako przyszli beneficjenci – decydują, które działania doczekają się realizacji. Budżet partycypacyjny oparty jest o fundusze publiczne, ale istnieją również fundusze prywatne oparte o podobny mechanizm selekcji projektów. Dziś kilka informacji o programach, które przynajmniej częściowo opierają się o głosy społeczności.
Oddanie projektów pod osąd publiczny ma jedną zaletę. Wszyscy organizatorzy muszą zadbać o dotarcie z informacjami do potencjalnych beneficjentów – czyli wszystkich uprawnionych do głosowania. I muszą ich przekonać, że to właśnie ich projekt jest dla nich najlepszy. Na pewno przeciwdziałają to sytuacjom, w której projekt jest oceniony jako dobry, dostaje dotację, a w trakcie realizacji okazuje się, że nie ma na niego chętnych. Sam zaliczyłem epicki fuckup z takim projektem.
Teoretycznie jest to też łatwiejsze do zorganizowania dla grantodawcy. Zamiast zatrudniać ekspertów znających potrzeby danej społeczności, o których może być trudno w przypadku konkursu ogólnopolskiego, ocenę zrzuca się nieodpłatnie na każdą społeczność.
W przypadku funduszy korporacyjnych ma to także dodatkowe plusy. Mogą one z jednej stron być zachętą, ale z drugiej strony mogą odstraszać głosujących:
- Całą promocję projektu i przy okazji wyjaśnianie społecznością co to za konkurs, kto i pod jaką marką go finansuje, przenosi się na organizatorów projektu. I niezależnie od tego, czy projekt otrzyma finansowanie, organizacją w jakimś stopniu zaczyna być identyfikowana z określoną biznesową marką.
- Weryfikacja oddawanych głosów odbywa się w na podstawie danych osobowych (imię, nazwisko, e-mail) – a to zachęca biznes, to włączenia nas w swoje bazy marketingowe, przesyłanie nam różnych badziewi, albo sprzedawanie tych danych gdzieś dalej.
Z drugiej strony, jeśli naszą siła jest współpraca ze społecznością, to łatwiej będzie nam ją zmobilizować do głosowania na nasz projekt.
W poniższym zestawieniu podsumowuję wszystkie znane mi na etapie pisania tego wpisu fundusze, które:
- są skonstruowane tak, że na którymś z etapów dochodzi do oceny zgłoszonego projektu przez społeczność,
- są zorganizowane w oparciu o fundusze lub fundacje korporacyjne,
- nie są formą regrantingu,
- ich opis lub nazewnictwo świadczą o tym, że nie są działaniami jednorazowymi (np. pisze się o „edycji” konkursu);
Zestawienie w kolejności losowej.
Konkursy dostępne w Polsce
To dla mnie ważne – Fundacja AVIVA
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: działania dotyczące rodziców i ich dzieci w wieku 0-13 lat
potencjalni wnioskodawcy: osoby fizyczne, NGO, lokalne społeczności
maksymalny grant: 50 000 PLN + dodatkowy crowdfundung w trakcie głosowania
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
uwagi: Konkurs połączony z crowdfundingiem – każdy chętny mógł także dofinansować wybrany projekt.
Podaj dalej ciepło – EDF Polska S.A., OPEC Sp. z o.o.
zasięg: Trójmiasto
potencjalni wnioskodawcy: NGO
maksymalny grant: 10 000 – 20 000 PLN
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
uwagi: Grant przeznaczany jest na pokrycie wydatków organizacji przeznaczonych na ciepło.
Lechstarter – Kompania Piwowarska, Fundacja Urban Forms
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: działania w 1 z 4 obszarów: zazielenianie, łączenie ludzi, promowanie technologii, zmienianie na ładne
potencjalni wnioskodawcy: NGO, JST, spółdzielnie mieszkaniowe, jednoosobowa działalność gospodarcza, i inne
maksymalny grant: 25 000 lub 100 000 PLN
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
uwagi: Dotacje w formie zwrotu wcześniej poniesionych z własnych zasobów finansowych kosztów realizacji projektu.
mPotęga – mBank
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: działania edukacyjne skierowane do uczniów
potencjalni wnioskodawcy: NGO, szkoły, uczelnie, biblioteki, grupy nieformalne, i inne
maksymalny grant: +5 000 PLN do otrzymanej dotacji
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
uwagi: Dotacje przyznawane w formie „Nagrody Publiczności” podwyższające otrzymany grant o dodatkową kwotę. Głosowanie ogranicza się do projektów, które otrzymają podstawową dotację decyzją kapituły konkursu.
Podwórko Nivea – Nivea
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: w wybranych lokalizacjach fundator zbuduje Rodzinne Miejsce Zabaw
potencjalni wnioskodawcy: zgłaszający musi posiadać prawo dysponowania gruntem przeznaczonym na budowę placu zabaw
głosowanie: przez dedykowaną stronę www / aplikację na telefony komórkowe
uwagi: Dotacja pozafinansowa. Fundator buduje Rodzinne Miejsce Zabaw. Wymagane określone prawa do terenu, na którym ma się ono znajdować.
Tu mieszkam, tu zmieniam – Bank Zachodni WBK
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: wsparcie projektów z zakresu: zagospodarowania lokalnej przestrzeni publicznej, poprawy jej estetyki, czystości, funkcjonalności, ochrony zabytków, pielęgnowania i tworzenia miejsc pamięci, ochrony i poszerzania wiedzy o środowisku naturalnym, promocji i upamiętnienia postaci, które wywarły pozytywny wpływ na lokalne środowisko i których dorobek jest żywy w lokalnej świadomości albo wart przywrócenia pamięci, budowania wspólnot międzypokoleniowych, pogłębiania więzi lokalnych, współpracy między organizacjami, poprawy jakości życia;
potencjalni wnioskodawcy: NGO, JST
maksymalny grant: 4000, 7000, 10000 PLN
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
uwagi: Głosowanie na wszystkie projekty, które otrzymają podstawową dotację. Projekty wybrane w ramach głosowania internautów otrzymują dodatkowe fundusze na poszerzenie swoich działań projektowych.
Decydujesz, pomagamy – TESCO
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: wsparcie aktywności lokalnej, edukacja dzieci i młodzieży, ochrona i promocja zdrowia;
potencjalni wnioskodawcy: NGO, grupy nieformalne
maksymalny grant: 5000 PLN
głosowanie: klienci sklepów TESCO oddają swój głos za pomocą otrzymywanych przy okazji zakupów żetonów
uwagi: Komisja konkursowa wybiera 3 projekty w każdym obszarze geograficznym, na które można głosować.
Spółdzielnia Pomysłów – SGB-Bank
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: budowa kapitału społecznego
potencjalni wnioskodawcy: osoby fizyczne, NGO
maksymalny grant: 10000 PLN
głosowanie: klienci sklepów TESCO oddają swój głos za pomocą otrzymywanych przy okazji zakupów żetonów
uwagi: Komisja konkursowa wybiera 30 projektów na które można głosować.
W tym przypadku w regulaminie mamy takie kwiatki jak:
- Głosy Publiczności nie mają wpływu na werdykt Jury.
- Autorzy trzech wybranych przez Jury Projektów zostaną zaproszeni do zawarcia umowy sponsorskiej z Organizatorem, na podstawie której Organizator, w zamian za promocję swojej marki przy realizacji Projektu, udzieli wsparcia na jego realizację.
- Organizator może wykluczyć Uczestnika z Konkursu w przypadku stwierdzenia prób automatycznego generowania głosów w Serwisie na rzecz Uczestnika. (Czyli można wyeliminować projekty konkurencji oddając na nie fałszywe głosy…)
Warte wspomnienia
Nestlé Porusza Polskę: Porusz swoją okolicę – Nestlé
Konkurs został ogłoszony z okazji 150 lat Nestlé i nic nie wskazuje na to, że ma być kontynuowany, ale kto wie co będzie w przyszłym roku. Warto monitorować.
zasięg: ogólnopolski
zgłaszane projekty: budowa 16 siłowni plenerowych – po 1 w każdym województwie
potencjalni wnioskodawcy: gminy
głosowanie: przez dedykowaną stronę www
Czy warto się tym interesować
Zdecydowanie tak. Popularność budżetów partycypacyjnych i głosowania na projekty rośnie, dlatego ten schemat działania będzie coraz bardziej popularny także wśród podmiotów biznesowych przeznaczających granty lub pomoc rzeczową na rzecz NGO i społeczności lokalnych. Warto jest monitorować różne fundacje korporacyjne, bo w tym kierunku mogą się zmieniać także istniejące już fundusze grantowe.
Warto się też przygotowywać do tego typu działań budując sobie kontakty wśród społeczności lokalnej, chociażby poprzez promocję własnej organizacji czy informowanie o swoich osiągnięciach. A jeśli nie działasz w organizacji, to pora zorganizować spotkanie sąsiedzkie i porozmawiać o tym, co można razem zrobić.
Znasz jakiś konkurs, który powinien tu być, a którego nie wymieniłem? Pomóż mi uzupełnić tę listę, skorzystają na tym wszyscy, którzy tu trafią. Napisz mi o tym w komentarzu.
Oddaj projekt pod ocenę społeczności by Karol Krzyczkowski is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.