Wyjazd na wolontariat zagraniczny to zwykle domena młodzieży. Corocznie z programów Erasmus+, Global Volunteer albo GLEN korzystają zastępy młodych ludzi zdobywających w ten sposób nowe doświadczenia międzykulturowe, komunikacyjne lub znajdujących sposób na życie.
Z perspektywy trzydziesto i czterdziestolatków można na nich tylko patrzeć i zadawać sobie pytanie „co zrobiłem w moim życiu nie tak, że ja nie pojechałem na taki wolontariat”. Bo o ile programów wspierających młodzież jest sporo, o tyle tych skierowanych do osób nie mieszczących się już w definicji „młodzieży” zdecydowanie brakuje.
Żółtodziobom wstęp wzbroniony
To, co nas – osoby 30+ różni od młodzieży, to doświadczenie życiowe i zawodowe, które mamy. Nie jesteśmy już świeżynami przed lub w trakcie studiów. Jesteśmy specjalistami, rozwiniętymi i doświadczonymi pracownikami lub pracodawcami, ze sporym bagażem życiowych doświadczeń i fuckupów. Nas uczy już nie szkoła czy uczelnia, ale życie. I właśnie ta wiedza i wszystkie doświadczenia są naszym atutem. My nie musimy już się uczyć żeby znaleźć się na rynku pracy – ten rynek jest nasz. Możemy się teraz wszystkimi naszymi doświadczeniami dzielić.
Wolontariat zagraniczny dla młodzieży jest nastawiony na jej rozwój. Wolontariat zagraniczny dla osób takich jak my, jest nastawiony na rozwój – ale nie nas, tylko ludzi, z którymi jako wolontariusze możemy pracować. W ramach takich wolontariatów poszukiwani są specjaliści, najlepiej z osiągnięciami i doświadczeniem, którzy mogą swoja obecnością wesprzeć określone środowiska.
To, co jest zaletą takiego wolontariatu, jest też jego wadą – próg wejścia to nie tylko wiek. Liczy się każde doświadczenie i każda specjalizacja, która może być wykorzystana. Niestety nie ma zapotrzebowania na wszystkich specjalistów i nasze dobre chęci nie są zawsze wystarczające do zostania takim wolontariuszem. Nasze umiejętności mogą po prostu nie być potrzebne.
Mechanizmy wsparcia
Poniżej przybliżam kilka z istniejących programów wolontariatu zagranicznego bez górnej granicy wieku dla wolontariuszy. Skupiłem się na programach, ponieważ wspierają one w sposób organizacyjny i finansowy każdy przygotowywany wolontariat. Jako wolontariusz musisz skupić się jedynie na własnych działaniach, bo program finansuje twój pobyt i gwarantuje niezbędną opiekę. Wszystkie są programami długoterminowymi i wymagają zaangażowania od kilku miesięcy do roku. Szczegóły można znaleźć w opisach poszczególnych programów.
Wolontariat Polska Pomoc
Finansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, jedno z narzędzie realizowania polskiej polityki zagranicznej w zakresie pomocy rozwojowej. Jako wolontariusz możesz uczestniczyć w projektach przygotowywanych przez polskie organizacje pozarządowe działające w krajach, do których kierowana jest pomoc. Możesz zarejestrować się jako potencjalny wolontariusz i dać się odnaleźć organizacjom, które szukają wolontariusz do konkretnych działań. Możesz również zgłaszać się indywidualnie do organizacji realizujących projekty tego typu.
Projekt twojego wolontariatu przygotowujesz razem z organizacja wysyłającą. Co ważne, konkurs ofert w ramach którego wybierane są projekty do finansowania realizowany jest raz do roku. Wymaga więc długofalowego przygotowania i planowania.
EU AID Volunteers
Zarządzany przez Komisję Europejską za pomocą EACEA, czyli Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego. Stosunkowo młody program, bo pilotażowo wystartował w 2015 roku. Opiera się o konstrukcję znaną z Wolontariatu Europejskiego (EVS), czyli istnienia organizacji wysyłającej i goszczącej oraz mechanizmu akredytacji.
Działania wolontariuszy koncentrują się na pomocy humanitarnej, ochrony ludności i wspieraniu społeczności dotkniętych skutkami klęsk żywiołowych. Wolontariusze mogą wyszukiwać dostępne projekty przez ogólnodostępną bazę danych. Wymagane doświadczenie wolontariuszy podzielone jest na dwie grupy: junior – do 5 lat, i senior – powyżej 5 lat doświadczenia.
United Nations Volunteers
Jeśli jakiś wolontariat jest elitarny poprzez trudność w załapaniu się na niego, to jest to UNV. Na starcie oczekuje się od wolontariuszy wykształcenia wyższego, przynajmniej 2 lata doświadczenia zawodowego, płynnej znajomości angielskiego, francuskiego albo hiszpańskiego i wieku powyżej 25 lat. To wszystko to kryteria wejścia do programu. Jeśli chcemy konkurować z innymi wolontariuszami, to musimy pokazać coś więcej.
Wolontariat jest możliwy w zakresie pomocy rozwojowej oraz operacji humanitarnych i pokojowych organizowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Jeśli jesteś wystarczająco zmotywowany i spełniasz minimalne kryteria, to możesz się zarejestrować i czekać na odzew. Od powyższych programów różni go to, że nie ma organizacji goszczącej. Wolontariusze pracują w strukturze misji ONZ.
To może lepiej coś mniej wymagającego…
Jeśli twoje doświadczenie nie nadaje się do powyższych programów, albo wizja użerania się z komarami i malarią przez najbliższe naście miesięcy nie zachęca cię do podjęcia tego wyzwania, to możesz spróbować wolontariatu krótkoterminowego zorganizowanego jako obóz dla wolontariuszy.
Workcamp (uwielbiam tę nazwę. Nieźle się trzeba nagimnastykować, żeby nie wyszedł z tego „obóz pracy”) to obóz wolontariacki, gdzie grupa osób w ograniczonym czasie wspólnie realizuje jedno, dobrze określone zadanie. Najczęściej wymagana jest do tego sprawność fizyczna i ręce do pracy, chociaż nie zawsze jest to regułą. W przypadku obozu liczy się skala – nigdy nie jest to projekt dla jednego wolontariusza. Grupa zawsze może zrobić więcej.
Zaletą workcampów jest ich wielokulturowości i różnorodność. Wolontariusze zwykle pochodzą z różnych krajów, więc oprócz egzotyki kraju, w którym realizujemy projekt, poznajemy też kultury innych wolontariuszy.
Workcampy wiążą się z pewną odpłatnością – najczęściej wolontariusz sam musi zadbać o swój dojazd na miejsce oraz ponieść koszty przygotowania i administracji organizacji, która go wysyła.
W Polsce działają 2 organizacje zajmujące się workcampami.
Stowarzyszenie „Jeden Świat”
Część sieci SCI – Service Civil International, w oparciu o którą łączy wolontariuszy z obozami. Listę obozów poszukujących wolontariuszy można znaleźć na stronie w bazie workcampów.
Stowarzyszenie Promocji Wolontariatu / Centrum Międzynarodowej Wymiany Młodzieży i Wolontariatu
Korzysta z sieci The Alliance of European Voluntary Service Organisations. Listę obozów poszukujących wolontariuszy można znaleźć na stronie w bazie workcampów.
Na własna rękę
Oczywiście zawsze możesz znaleźć wolontariat poza takimi mechanizmami i sfinansować go samodzielnie, ale nie jesteś wtedy w stanie zweryfikować tego gdzie i po co jedziesz. Jeśli już naprawdę decydujesz się na taki krok, to upewnij się, że organizacja do której chcesz jechać jest tego warta. Możesz poszukać organizacji goszczących w sprawdzonych źródłach (pdf). Jeśli jednak szukasz takiej organizacji na własną rękę, to dowiedz się najpierw co to jest wolonturystyka, i postaraj się nie wpaść w jej sidła.
Jeśli pracujesz w ponadnarodowej korporacji dowiedz się też, czy twoja firma nie wspiera swoich pracowników w takich wyjazdach. Niektóre korporacje oferują takie wyjazdy w ramach wolontariatu pracowniczego i przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu swoich pracowników.
Na koniec
Wyjazd na wolontariat zagraniczny to przede wszystkim ciężka praca w nowy otoczeniu. To nie są wyjazdy turystyczne all-inclusive. Jeśli masz na nich czas na zwiedzanie i głębsze poznawanie kultury kraju, w którym jesteś, to zawsze dzieje się to przy okazji twojego projektu – a nie jest głównym celem twojego wyjazdu.
Rekrutacja do projektów jest tak wymagająca, żeby odsiać wszystkie osoby, które podchodzą do wolontariatu zagranicznego, jako do „taniego biura podróży”. Jeśli więc masz odpowiednią motywację, to nie powinno być problemów z jej przejściem. Szczególnie, że nie musisz się spieszyć – w podanych programach nie ma górnej granicy wieku.
To kiedy sobie robisz przerwę w pracy?
Wolontariat zagraniczny dla osób 30+ by Karol Krzyczkowski is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Dzien dobry, bardzo ciekawy artykuł :). Czy mogłabym uzyskać informację gdzie konkretnie zostało zrobione to zdjęcie? https://i1.wp.com/aktywny.blog/wp-content/uploads/2016/09/norway-772991_1280.jpg?w=1280 tu na górze strony?
Pozdrawiam serdecznie
Szczerze mówiąc nie wiem. To zdjęcie z serwisu pixabay: https://pixabay.com/pl/norwegia-g%C3%B3rskie-niebo-niebieski-772991/